Update!
Versie 3.0 is nu (1 jan 2011) uit. Hierin zijn alle nieuwe belastingtarieven van 2011 verwerkt. Ook is de post arbeidskorting herzien (gunstig!). Vanaf versie 2.0 kun je nog meer posten zelf instellen en zijn er een klein aantal posten bijgekomen (o.a. bedrijfsleningen). De belangrijkste wijziging is dat je nu zelf een kasstroom-overzicht kunt bijhouden (per week of per maand), zodat je precies weet waar je staat. Download de gratis tool onderaan deze blog.

Het is niet eenvoudig om een goed overzicht te krijgen van alle kosten die gemoeid zijn met een ZZP-onderneming en welke aftrekposten relevant zijn. Met het simpele sommetje dagtarief x aantal gewerkte dagen in een jaar reken je jezelf snel rijk. Reken erop dat je onderaan de streep niet meer dan de helft overhoudt. Daarnaast is het zeer verstandig om een buffer op te bouwen voor periodes waarin je geen opdrachten hebt.

Aan de hand van mijn eigen aangifte opgemaakt door een accountant, heb ik een rekenmodel gemaakt in Excel (zie laatste paragraaf voor download). Anders dan bij een BV, loopt bij ZZP’ers privé en bedrijf in de belastingaangifte door elkaar. Dit betekent dat aftrek voor je huis en inkomen uit loon in dezelfde aangifte staan als bedrijfskosten en MKB-vrijstelling. Wel is het zo dat dit model met opzet generiek en daardoor overzichtelijk is gehouden. Een aftrekpost voor hoge zorgkosten of een post voor vermogensbelasting zit er daarom niet in.

De 3 stappen van het rekenmodel
Het rekenmodel werkt met scenario’s. De bijgevoegde scenario’s gaan uit van drie situaties: een slecht jaar met weinig declarabele dagen, een normaal jaar en een goed jaar. Elk scenario wordt ook nog uitgesplitst in een situatie met een laag tarief en met een hoog tarief. Alle scenario’s zijn helemaal aanpasbaar en vervangbaar.

De volgende stap is het aanpassen van de posten aan je eigen situatie. Alle gele velden in het tabblad Tabellen zijn aanpasbaar. Geef hier bijvoorbeeld op wat je inschatting is van je bedrijfskosten.

Heb je alles ingevuld dan kun je op het tabblad Berekening per scenario zien hoe je van je netto jaaromzet (omzet minus BTW-afdracht) komt tot je netto beschikbaar inkomen. Per scenario wordt ook getoond hoeveel maanden buffer je opbouwt.

Waarom een buffer opbouwen?
De indicatie voor de buffermaanden is het belangrijkste onderdeel van het rekenmodel. Een slimme ZZP’er zorgt ervoor dat hij/zij niet meer geld uit de onderneming haalt dan echt noodzakelijk. Een goede indicatie hiervoor is je laatst verdiende netto loon. Houdt dat aan als je daar goed van kon rondkomen. De rest van het netto beschikbaar inkomen is dan een potje die je kunt aanspreken in mindere tijden. Houd minstens drie maanden buffer aan, maar nog liever zes maanden. Nota bene: in het crisisjaar 2009 was voor vele (beginnende) ZZP’ers een buffer van 9 maanden een absolute noodzaak!

Tenslotte: download het rekenmodel
Heb je op- of aanmerkingen of suggesties? Laat hieronder dan een bericht achter!
Klik hier voor de laatste versie van het rekenmodel (xls-bestand). Of hier voor de xlsx-versie (Excel 2007/2010).

Heb je Excel 2003 en wil je toch het xlsx-bestand gebruiken, dan heb je het Office Compatibiliteitspakket nodig. Hiermee kun je bestanden openen die zijn opgemaakt in Word, Excel en Powerpoint 2007 of 2010. Steeds meer mensen gebruiken dit format, dus het is sowieso een goed idee om dit pakket(je) te installeren.
– Download het pakket van de Microsoft site. Voor de Nederlandse versie van Office 2003 hier en voor de Engelse versie hier.
– Sluit alle Office programma’s en installeer het pakket
– Herstart je pc
– Probeer nog eens het rekenmodel te downloaden en/of openen. Als het goed is wordt het bestand dan meteen herkend door Excel. Zo niet. Sla het dan op en open het in Excel.